ماهیت اموال خارج از حاکمیت دولت‌ها از منظر فقه امامیه

اموال خارج از حاکمیت دولت‌ها که در مناطقی شامل دریاهای آزاد، جو، ماورای جو و قطب جنوب واقع گردیده‌اند، از دریاها، منابع معدنی، آبزیان، حیوانات خشکی، مدارهای ماهواره‌ای، اجرام سماوی، جو و ماورای جو تشکیل شده است. با توجه به گستره مفهوم انفال در فقه امامیه، می‌توان اموال خارج از حاکمیت دولت‌ها به جز مواردی که موضوعاً از ذیل مفهوم انفال خارج می‌گردد را جزء انفال به حساب آورد. زیرا، اموال مذکور فاقد مالک معین بوده و ذیل کلیت روایاتی که کل دنیا و آنچه در آن است را متعلق به امام می‌داند، قرار می‌گیرد. بعلاوه مصادیقی که در روایات تحت عنوان انفال بیان شده از باب تمثیل است و امکان توسعه این مصادیق در ادوار زمانی و مکانی مختلف وجود دارد و اموال خارج از حاکمیت دولت‌ها از جمله این مصادیق است که در اختیار امام به عنوان حاکم جامعه اسلامی جهت مدیریت آن قرار می‌گیرد. این تحقیق از دو بخش تشکیل گردیده است که در بخش نخست مصادیق و مفاهیم حاکم بر اموال خارج از حاکمیت دولت‌ها را توضیح داده و در بخش دوم به ماهیت آن به لحاظ فقهی می‌پزدازد.